De Amerikaanse onderwijsauteur Alfie Kohn schreef in 2011 het stuk Teaching Strategies That Work! (Just Don’t Ask “Work to Do What?”). Na mijn serie posts over denken en kennis (deel 1, 2, 3, 4) en de publicatie van mijn boek De Denkende Klas, leek het me opportuun om die vraag maar weer eens te stellen. Ik heb delen van zijn stuk vertaald en aangevuld met overwegingen van anderen en mijzelf.
Ik realiseer me heel goed dat ik me voor de zoveelste keer op glad ijs begeef. Veel leraren zullen die vraag, “Werken voor wat?” overbodig vinden vanuit de vanzelfsprekende aanname dat we toch weten wat het doel van lesgeven is. Voor anderen is die vraag misschien ronduit verontrustend. Het is heel comfortabel om je werk te doen met de zekerheid dat wat je doet de goedkeuring heeft van de wetenschap. Alfie Kohn is dan een hinderlijke horzel, die ons lastigvalt met ondermijnende vragen.
Kort geleden kwam het boek ‘Wijze lessen: 12 bouwstenen voor effectieve didactiek’ uit. In dit boek bespreken de auteurs 12 verschillende instructie principes, waarbij ze vanuit de cognitieve psychologie kijken naar hoe leren zo effectief mogelijk kan. Maar moet onderwijs altijd effectief zijn? Michiel Lucassen zet tegenover deze 12 efficiënte bouwstenen 12 inefficiënte die in de dagelijkse onderwijspraktijk helpen om leerlingen te motiveren en hun competentie en autonomie te vergroten.

Ik ben deze studiereis ingegaan met de vraag wat we kunnen leren van High Tech High (en de andere innovatieve scholen die we nog zullen bezoeken) met betrekking tot het verantwoorden van het resultaat op de brede onderwijsdoelen die deze scholen nastreven. Over dat verantwoorden wordt hier verrassend anders gedacht dan bij ons. Een paar observaties.
Het voorlaatste hoofdstuk van ons (met Luce Claessens en Steven Raaijmakers) boek ‘Op de Schouders van Reuzen‘ gaat over een tiental discutabele didactische zaken. Hier vindt de lezer dat hoofdstuk. Wil je het boek lezen, ga dan naar http://www.opdeschoudersvanreuzen.nl en download het gratis! 1 De leerpiramide volgen in het onderwijs De leerpiramide is een schijnbaar handig […]
Beste Paul, Ik weet niet of ik je stuk serieus moet nemen, of dat het bedoeld is als satire of provocatie. Voor een empirisch onderzoeker heb je een tamelijk bizarre titel gekozen, die makkelijk te falsificeren is. Eén uitzondering is voldoende en die uitzondering heb ik snel gevonden, namelijk mijzelf. Vermoedelijk zijn er nog wel […]
In een van zijn laatste posts stelt Paul Kirschner de vraag: “Waarom gedragen onderwijsmythen zich als zombies?”. Paul en collega’s Pedro De Bruyckere en Casper Hulshof maken zich in hun blogs en in hun boeken geregeld druk om wat zij als onderwijsmythen beschouwen en die volgens hen een hardnekkig bestaan leiden in de onderwijswereld. Pedro […]

Ons Blogcollectief buigt zich met enige regelmaat over onderzoekend leren, ontdekkend leren, of hoe dat nog meer heet. De meningen van de collectiefleden zijn nogal verdeeld, variërend van afwijzing (hier) tot ‘bruikbaar op zijn tijd’ (hier). Bij het Vlaamse blogcollectief Kleutergewijs verscheen enige tijd geleden dit stuk over onderzoekend spel in de kleuterklas. De Amerikaanse […]
Deze blog schreef ik oorspronkelijk voor het oktobernummer van Didactief waar ik iedere maand iets schrijf over m.i. spraakmakend wetenschappelijk onderzoek en wat de betekenis daarvan is in/voor het onderwijs. Dit keer gaat het over ontdekkend- en probleemgestuurdleren en of deze vlag de lading nog dekt. In 2006 schreef ik, samen met John Sweller en […]