Wat hebben we aan onderwijsonderzoek? Een vreemde vraag. We vragen immers ook niet: Wat hebben we aan medisch onderzoek, klimaatonderzoek, milieuonderzoek? Alles is in principe te onderzoeken, dus waarom onderwijs niet? Echter, onderwijs verschilt als onderwerp van studie nogal van deze drie voorbeelden. De processen die gezondheid, klimaat en milieu beheersen zijn goed meetbaar, en te beschrijven als ketens van oorzaak en gevolg. In het onderwijs is dat, behalve in sterk vereenvoudigde omstandigheden – ver van de dagelijkse realiteit – niet of nauwelijks mogelijk. Onderwijs is een complex systeem dat in beperkte mate te begrijpen is door het te reduceren tot meetbare elementen. Universeel geldige uitspraken of wetmatigheden zijn in de onderwijswetenschap ver te zoeken, en het is maar de vraag of die ooit kunnen worden geformuleerd.
Dit delen:
In de Vlaamse media wordt al sinds geruime tijd bericht over de daling van de onderwijskwaliteit; in heel wat berichten wordt die daling in verband gebracht met de kwaliteit van de leermiddelen die door commerciële uitgeverijen op de markt worden gebracht. De Vlaamse Minister van Onderwijs nam het initiatief om een Kwaliteitsalliantie in het leven te roepen, waarbij diverse partners (uitgevers, onderwijspartners, ouderverenigingen, lerarenopleiders…) samenwerken om de kwaliteit van de leermiddelen te monitoren en verhogen. De Kwaliteitsalliantie presenteerde onlangs in Brussel haar eerste voorstellen en een lijst van kerncriteria voor leermiddelen van hoge kwaliteit.
Dit delen:
Op deze plaats verschijnen geregeld verslagen en samenvattingen van wetenschappelijk onderzoek dat tot doel heeft leraren te helpen hun onderwijs effectiever te maken. De wetenschap die zich daarmee bezig houdt wordt cognitiewetenschap genoemd. Over wat we onder effectief onderwijs moeten verstaan, is hier ook een levendige discussie opgebloeid. Veel van de stukken op deze groepsblog gaan over onderzoeken die onder gecontroleerde (‘laboratorium’-) omstandigheden worden uitgevoerd. Daarbij kun je de vraag stellen in hoeverre die onderzoeken – hoeveel we daarvan ook kunnen leren – werkelijk bijdragen aan de praktijk van leraren. In dit stuk bespreek ik kakelvers onderzoek dat precies die vraag stelt.
Dit delen:
Dit stuk van Jan Bransen verscheen eerder op zijn eigen blog. Hij verwees ernaar in zijn dialoog met Jan Tishauser bij Didactief. Net als in zijn boek Gevormd of Vervormd? spreekt hij zich krachtig uit tegen de heersende instrumentele visie op onderwijs. Die boodschap vind je ook in mijn boek De Denkende Klas. Jan Bransen bestrijdt ook het idee dat er sprake is van een leerachterstand door Covid die met ‘effectieve interventies’ en de bak geld van het NPO moet worden weggewerkt. Dat geld kan veel beter worden besteed.
Dit delen:
We weten ongelofelijk veel, er is in onze tijd al heel veel gemeten en geteld en in kaart gebracht. Ondertussen dreigen we uit het oog te verliezen dat een heel belangrijke kwestie in het onderwijs misschien geen kennisvraagstuk is: de kwestie van de rol van leraren in de zoektocht van jonge mensen om hun weg te vinden in de wereld. Het vraagstuk van persoonsvorming. Leraren hebben daarin iets te doen; het is de pedagogische dimensie van hun onderwijspraktijk. Om daarin goed te kunnen handelen is niet in de eerste plaats kennis nodig – zo is mijn stelling – maar vóór alles: aandacht. Een hart eerder dan een hoofd.
Dit delen:
De nominaties voor de NRO-verbindingsprijzen 2018 zijn bekend! De jury heeft zes kandidaten genomineerd voor de twee prijzen.
Dit delen:
Beste Monique, Ik richt me maar direct tot jou persoonlijk, hoewel jij het in je laatste stuk Onderwijsonderzoek is een ambacht steeds hebt over “Van der Wateren”. Dat converseert prettiger. Ik wil in deze reactie onze controverse terugbrengen tot een vruchtbaar gesprek over een onderwerp dat ons allebei ter harte gaat: goed onderwijs. Debat of […]
Dit delen:
In een van zijn laatste posts stelt Paul Kirschner de vraag: “Waarom gedragen onderwijsmythen zich als zombies?”. Paul en collega’s Pedro De Bruyckere en Casper Hulshof maken zich in hun blogs en in hun boeken geregeld druk om wat zij als onderwijsmythen beschouwen en die volgens hen een hardnekkig bestaan leiden in de onderwijswereld. Pedro […]
Dit delen:
Op 30 januari vond de eerste ResearchED conferentie plaats in het Herman Wesselink College te Amstelveen. Ik zeg eerste, ten eerste omdat het de eerste keer was dat deze bijeenkomst in Nederland plaatsvond, en ten tweede omdat ik verwacht dat er volgend jaar een tweede conferentie zal zijn: het was een groot succes. De organisatie (onder […]
Dit delen:
In mijn ontwikkeling als docent ben ik een steeds grotere voorstander geworden van het gebruiken van formatieve toetsen en probeer ik deze dus ook zoveel mogelijk toe te passen in mijn eigen praktijk. Ook probeer ik de kennis hierover, en mijn ervaringen hiermee, zoveel mogelijk te delen met mijn directe collega’s op school, collega’s die […]
