Persoonsvorming is populair geworden in en rond het onderwijs; zó populair dat het ministerie van OCW zich geroepen voelt om te onderzoeken en te overleggen hoe het in wet- en regelgeving kan worden opgenomen als algemeen onderwijsdoel. Dat is onverstandig, denk ik: zowel persoonsvorming zelf als het voornemen om het vast te leggen en voor te schrijven. In drie blogs zal ik uitleggen waarom. Deze eerste aflevering concentreert zich op persoonswording en verantwoordelijkheid.

Eind vorige maand verscheen het langverwachte rapport van de Commissie Beter Onderwijs – een commissie van 7 leerkrachten en 7 experts die in het leven werd geroepen door de Vlaamse minister van onderwijs, en die werd voorgezeten door Philip Brinckman. Het rapport kreeg als titel “Naar de kern – de leerlingen en hun leer-kracht”, beslaat […]

We weten ongelofelijk veel, er is in onze tijd al heel veel gemeten en geteld en in kaart gebracht. Ondertussen dreigen we uit het oog te verliezen dat een heel belangrijke kwestie in het onderwijs misschien geen kennisvraagstuk is: de kwestie van de rol van leraren in de zoektocht van jonge mensen om hun weg te vinden in de wereld. Het vraagstuk van persoonsvorming. Leraren hebben daarin iets te doen; het is de pedagogische dimensie van hun onderwijspraktijk. Om daarin goed te kunnen handelen is niet in de eerste plaats kennis nodig – zo is mijn stelling – maar vóór alles: aandacht. Een hart eerder dan een hoofd.

Kunstonderwijs als ruimteschepper voor persoonsvorming.
In de Maand van het Cultuuronderwijs organiseerde het Kenniscentrum Cultuureducatie Rotterdam (KCR) samen met het lectoraat ‘Professionaliseren met hart en ziel’ van de Thomas More Hogeschool een aantal gesprekken met leraren over hun ervaringen in het kunstonderwijs, om samen te onderzoeken of kunstonderwijs bij uitstek ruimte schept voor persoonsvorming.

Dit stuk verscheen eerder op Didactief Online. Vanuit een activistische instelling zullen mensen eerder bereid zijn een realiteit door hanteerbare schijn te vervangen dan te erkennen dat zij die realiteit niet naar hun hand kunnen zetten. Cornelis Verhoeven (1980). Het onderwijs is erop gericht, kinderen en jonge mensen in te leiden in de wereld. Daartoe […]

Wat is dat, (wereld-) burgerschapsonderwijs en hoe geef je dit gestalte? En vooral ook hoe doe je dat als je geen docent maatschappijleer, aardrijkskunde of geschiedenis bent?

Persoonsvorming is een begrip dat de laatste tijd vaak voorbij komt in discussies over onderwijsvernieuwing. Ook in het advies Onderwijs2032 speelt het een rol. Er bestaan veel misverstanden over en iedereen lijkt er iets anders onder te verstaan. Hier een poging tot verheldering. Op 8 september was mijn tweede Lerarenlab van het Lerarenontwikkelfonds. De dag […]

Elsbeth Oskamp laat in deze gastbijdrage zien hoe zij socialisering en persoonsvorming in haar lessen Frans in de praktijk brengt en en passant leerlingen op een hoog niveau met die taal laat werken. Biesta’s ideeën over kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming worden vaak als abstract en ontoegankelijk beschouwd. Dat blijkt erg mee te vallen. Elsbeth laat zien […]