Jan Fasen schreef: Afgelopen maandag las ik een artikel van Sezgin Cihangir in NRC. Hij zet zich af tegen experimenteel onderwijs en stelt dat ‘directe instructie’ de enige methode is die kinderen een stevige basis geeft voor hun verdere ontwikkeling. Bij directe instructie draagt een leraar, met hulp van een daarvoor ontwikkeld model, kennis over aan leerlingen in de klas. Iedereen kent het, heeft er in zijn schooltijd uitvoerig kennis mee gemaakt, want sinds jaar en dag is het vermoedelijk de meest toegepaste methode op scholen. Maar als die manier van werken de beste en enig juiste is voor goed onderwijs en scholen al sinds mensenheugenis ermee werken, hoe is het dan mogelijk dat we jaar op jaar van de inspectie horen dat ons onderwijs onder de maat is?

Iris Haentjens en Ruben De Baerdemaeker schrijven: In een vorige blogpost kondigden we een bescheiden experiment aan, waarbij we in enkele klassen een tijdlang geen punten meer zouden geven voor onze vakken, Engels en Frans. Hieronder kun je lezen hoe dat is afgelopen, vanuit het perspectief van de leerlingen, van ons als leraren – en hoe de buitenwereld er onverwacht heftig op reageerde.

Begin 2023 verscheen Vier wegen naar motivatie van Dirk van der Wulp en Sandra Elzinga. Het is een werkboek bij Dirks boekje Motiveren is te leren dat in 2018 bij SWP verscheen. Dit werkboek is een praktische uitwerking van de zelfdeterminatietheorie van Ryan en Deci, waarmee de lezer direct aan de slag kan. Het is gebaseerd op jarenlange ervaring van de auteurs met de begeleiding van leerlingen en training van docenten.

Vlaamse en Nederlandse leerlingen behoren tot de minst gemotiveerden ter wereld. Hoe zou dat komen en wat kunnen we daaraan doen? Het probleem wordt meestal bij de leerlingen gelegd, die geen zelfdiscipline zouden hebben, niet zouden willen leren en niet kunnen plannen. Het nieuwste boek van Rob Martens, Leerlingen Vlaamse en Nederlandse leerlingen behoren tot de minst gemotiveerden ter wereld. Hoe zou dat komen en wat kunnen we daaraan doen? Het probleem wordt meestal bij de leerlingen gelegd, die geen zelfdiscipline zouden hebben, niet zouden willen leren en niet kunnen plannen. Het nieuwste boek van Rob Martens, Leerlingen intrinsiek motiveren geeft ons, volwassenen, leraren, opvoeders, inzicht in wat leerlingen intrinsiek motiveert en wat mensen in het algemeen drijft.
Rob Martens hangt een positief, humanistisch, psychologisch mensbeeld aan, lijnrecht tegenover het neoliberalistische, op prestatie, controle, afrekening en beloning gerichte beleid, dat ons onderwijs doortrekt. Dat maakt dit een sympathiek boek. De lezer vindt hierin inspiratie voor het interessanter en relevanter maken van het onderwijs. Dat vergroot het werkplezier van leraren zowel als leerlingen.

Een blog van Iris Haentjens en Ruben De Baerdemaeker over cijfers geven. “Wij zijn collega-taalleerkrachten: Iris geeft Frans en Ruben geeft Engels, Duits en Nederlands.”

Meer dan honderd jaar geleden werden al kritische kanttekeningen geplaatst bij de idee dat de beoordeling van academische prestaties het best kan worden uitgedrukt in een cijfer of letter. Die idee wordt toegeschreven aan ene William Farish, een chemicus in Cambridge die in 1792 de eerste zou zijn geweest om studenten bij een examen een score toe te kennen. Of de oorsprong van de cijfercultuur echt zo precies kan worden getraceerd, is twijfelachtig, maar dat “grades” – cijfers of letters – ontsproten uit de industriële revolutie en samen met het geïnstitutionaliseerde onderwijs de wereld veroverden, is wel plausibel: scores maken grotere groepen leerlingen beheersbaar, en maken een vlotte administratieve verwerking ervan mogelijk.

Weet je wat een stompzinnig ding is? Een schoolbel. Voer voor voortdurende discussie tussen leerlingen en leraren en goed voor een hele hoop onrust in de school door rondzwervende leerlingen onderweg naar hun telaatbriefje. Voortdurende discussie, want wat is er voor een puber mooier dan een discussie aangaan met je leraar met de hele klas als publiek. En rondsjouwende leerlingen, zo traag mogelijk, want lekker langer uit de les zijn en toch al bestraft. Voor mij staat de schoolbel symbool voor hoe we in school veel te vaak omgaan met regels. Te laat? Te laatbriefje halen! Iemand geslagen? Schorsen! Huiswerk niet gemaakt? Nablijven! Gescholden tegen je leraar? Vierkant rooster! Niet luisteren in de les? Naar de teamleider!

Herblogd van Kris Van den Brandens blog Duurzaam Onderwijs. Er is een nieuwe versie van het onderzoeksgebaseerde Framework for Teaching van de Danielson Group op komst. Op basis van onderzoek naar de relatie tussen onderwijs en leren bakende deze onderzoeksgroep een 70-tal kenmerken van effectief leraargedrag af (voor een preview van de nieuwe versie, zie […]

Wat kunnen we leren van Theo Thijssen, de schoolmeester die bijna 100 jaar geleden Schoolland, De Gelukkige Klas en, natuurlijk, Kees de Jongen schreef? Hij was een ouderwetse, warme meester die zich het lot van zijn, vaak straatarme, kinderen aantrok en hen wilde helpen zich te ontwikkelen.

Kort geleden kwam het boek ‘Wijze lessen: 12 bouwstenen voor effectieve didactiek’ uit. In dit boek bespreken de auteurs 12 verschillende instructie principes, waarbij ze vanuit de cognitieve psychologie kijken naar hoe leren zo effectief mogelijk kan. Maar moet onderwijs altijd effectief zijn? Michiel Lucassen zet tegenover deze 12 efficiënte bouwstenen 12 inefficiënte die in de dagelijkse onderwijspraktijk helpen om leerlingen te motiveren en hun competentie en autonomie te vergroten.

Scholen in het voortgezet onderwijs hebben veel mogelijkheden tot hun beschikking om hun leerlingen te motiveren. Meer dan ze in de praktijk blijken toe te passen. In het rapport ‘Motivatie om te leren’ geeft de Onderwijsinspectie een aantal tips om motivatie van leerlingen te verbeteren. Bijvoorbeeld binnen de lessen meer uitdaging bieden, en aan leerlingen duidelijker maken wat het nut is van opdrachten en toetsen.