De Amerikaanse onderwijsauteur Alfie Kohn schreef in 2011 het stuk Teaching Strategies That Work! (Just Don’t Ask “Work to Do What?”). Na mijn serie posts over denken en kennis (deel 1, 2, 3, 4) en de publicatie van mijn boek De Denkende Klas, leek het me opportuun om die vraag maar weer eens te stellen. Ik heb delen van zijn stuk vertaald en aangevuld met overwegingen van anderen en mijzelf.
Ik realiseer me heel goed dat ik me voor de zoveelste keer op glad ijs begeef. Veel leraren zullen die vraag, “Werken voor wat?” overbodig vinden vanuit de vanzelfsprekende aanname dat we toch weten wat het doel van lesgeven is. Voor anderen is die vraag misschien ronduit verontrustend. Het is heel comfortabel om je werk te doen met de zekerheid dat wat je doet de goedkeuring heeft van de wetenschap. Alfie Kohn is dan een hinderlijke horzel, die ons lastigvalt met ondermijnende vragen.
Instructiestrategieën die werken — maar voor wat?
18 maart 2021 
4 reacties
Aantekeningen met de hand maken is misschien niet beter dan typen
6 januari 2021 8 reacties
Op onze groepsblog verschenen eerder stukken die onderzoek uit 2014 instemmend aanhaalden, dat zou aantonen dat aantekeningen maken met de hand beter is dan met de laptop. Het is interessant hoe voortschrijdend inzicht in de wetenschap zulke stellige uitspraken in een ander daglicht kan stellen.
Ik voeg hierbij mijn vertaling van een blog van Rebecca Sullivan uit 2019, ‘Writing Notes By Hand Might Not Be Better than Typing’, gevolgd door een paar afsluitende opmerkingen van mijn hand. Het artikel dat zij bespreekt, is een studie van Morehead e.a. uit 2019.
Waarom Visible Learning van John Hattie pseudowetenschap is – herblogd
3 januari 2021 13 reacties
Dit stuk verscheen eerder op de blog van René Kneyber. Zijn punt is dat je de ranglijst van Hattie niet als onderbouwing kunt inzetten.
Het boek Visible Learning van John Hattie verscheen in 2008, en is in Nederland verschenen als Leren zichtbaar maken. In dit boek vergelijkt hij onderzoek naar interventies in het onderwijs om zo te komen tot een ranglijst te komen van wat werkt en wat niet werkt. Anno 2020 is zijn aanpak zeer omstreden, en daarmee dus ook de harde conclusies die hij trekt. Dit besef lijkt in het Nederlands onderwijs nog niet voldoende ingedaald. Regelmatig kom ik op scholen waar Hattie nog als zoete koek geslikt wordt.
In deze blog som ik de grootste bezwaren op, en reflecteer ik op wat we wel en niet kunnen met dit boek.
Mogelijk ongewenste bijeffecten van EDI voor kleuters
10 juni 2020 3 reacties
In deze gastbijdrage manen Ronald Keijzer en Geeke Bruin-Muurling om voorzichtig te zijn met het toepassen van Expliciete Directe Instructie (EDI) bij kleuters. Eerder schreef Pedro De Bruyckere dat aan dit stuk, dat in iets andere vorm in ScienceGuide verscheen, een paar dingen rammelden. De lezer kan voor zichzelf bepalen in hoeverre dat juist is. Dit is overigens geen poging EDI in diskrediet te brengen, of het debat hierover te polariseren. Integendeel. Eerder schreef Liesbeth Breek een stuk waarin ze laat zien hoe EDI en onderzoekend leren in een lessenserie met elkaar gecombineerd kunnen worden en dat beide noodzakelijk zijn voor goed onderwijs.
Lees verderMijn stuk voor het emeritaat van Paul Kirschner “Moeten we onderwijsmythes blijven bestrijden?”
13 december 2019 0 Reacties
Vandaag gaat mijn promotor, co-auteur en goede vriend Paul Kirschner met emeritaat. Ik schreef volgend stuk voor zijn afscheid: De voorbije 10 jaar schreven Paul Kirschner, Casper Hulshof en ikzelf twee boeken waarin we de belangrijkste onderwijsmythes bespreken (De Bruyckere, Kirschner, & Hulshof, 2015, 2019). Hierbij trachten we onze eigen mening zoveel mogelijk te beperken, […]
Lees verderDe mythe van directe instructie
1 juli 2019 35 reacties
Dat directe instructie het enige is dat in onderwijs werkt, is een mythe die alleen overeind blijft bij bepaalde opvattingen over leren en motivatie. Media, dol op onheilsprofetieën over onderwijsvernieuwing, zouden daarom iets verder moeten kijken dan de journalistieke neus lang is, aldus Martens, en in het debat ook motivatie-effecten moeten betrekken. Het kan bijna […]
Lees verderWaar is de evidentie? Over getuigenissen en autoriteit.
29 april 2019 0 Reacties
Onlangs zag ik een lezing van een buitenlandse professor die een uur lang pleitte voor meer gebruik van evidentie in onderwijs, maar er was een opvallende manco in haar presentatie. Ze beweerde zeer veel zaken, waarvoor ze echt zelf… geen enkele evidentie aanvoerde. De presentatie deed me denken aan het boek ‘When can you trust […]
Lees verder
De wal keert het schip
15 april 2019 3 reacties
Gastblogger Rob Martens analyseert de twee belangrijkste problemen die in het zojuist verschenen rapport van de Onderwijsinspectie de Staat van het Onderwijs te lezen zijn: het lerarentekort en het gebrek aan degelijk onderwijsonderzoek in vernieuwende scholen.
Lees verderHebben handboeken weinig of veel invloed op onderwijs?
18 maart 2019 2 reacties
De voorbije maanden ben ik opvallend aangesproken over de macht die uitgevers al dan niet zouden hebben op onderwijs. De redenering is dan: ‘Ja, er zijn de eindtermen en de leerplannen, maar omdat veel leerkrachten vooral het handboek zouden volgen, zijn de echte bepalers van wat leerlingen al dan niet leren de handboekmakers.’ De voorbije […]
Lees verderMet de markeerstift in de aanval
20 december 2018 5 reacties
Deze blog is geschreven door Tim Surma, Gino Camp en mijn persoon. Leerlingen moeten soms grote hoeveelheden leerstof verwerken. Het is aan de leraar om bijvoorbeeld via de lessen de onderdelen te benadrukken die er echt toe doen. Dat kan zij-hij doen door bijvoorbeeld met advance organizers te werken en de basisbegrippen en vaardigheden regelmatig […]
Lees verderVoorwaarden voor overname van tekst van deze blog (Creative Commons)
Blogcollectief Onderzoek Onderwijs van https://onderzoekonderwijs.net/ is in licentie gegeven volgens een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 Unported licentie.
Blogcollectief Onderzoek Onderwijs 
Discussie