De kritische bespreking door een groep Nederlandse onderzoekers van het boek van Jonathan Haidt eindigt met een verwijzing naar een online rapport van de American Psychological Association, Potential risks of content, features, and functions: The science of how social media affects youth. Dat rapport wijst opvoeders en onderwijzers, zowel als beleidsmakers, een weg die gebaseerd is op degelijk wetenschappelijk onderzoek en die jongeren daadwerkelijk helpt omgaan met sociale media en risico’s te vermijden.
Lees verder
Waarom Haidts boek ‘Generatie Angststoornis’ niet het hele verhaal vertelt
Het recente boek ‘Generatie Angststoornis’ van Jonathan Haidt is momenteel behoorlijk populair, zowel wereldwijd als in Nederland. Haidts boodschap dat sociale media en smartphones de oorzaak zijn van een wereldwijde mentale gezondheidscrisis onder jongeren landt op een welwillend bed van zorgen en onderbuikgevoelens. De wetenschappelijke werkelijkheid is echter dat zijn claims ongefundeerd en problematisch zijn.
Lees verder
Autonomie-ondersteunend of gezagsvol opvoeden
Welke opvoedingsvisie hebben leraren? Hoe ga je daarmee om als lerarenopleider? Laatst viel ons oog op een tekst over authoritative parenting op de Child & Family blog, een opvoedingsstijl die zowel warm als sturend heet te zijn. Die stijl stemt naar verluidt overeen met de ideale positie op twee assen en bijhorende gedragsdimensies die Baumrind […]
Lees verder
Een wettelijk verbod op mobieltjes in de klas?
Er is de laatste tijd enig rumoer over een mogelijk wettelijk verbod van mobieltjes op scholen. De voorstanders van zo’n verbod beroepen zich op de wetenschap die zou hebben aangetoond dat het gebruik van mobiele telefoons schadelijk is voor het leerproces. Zo schreef de Financial Times: “Smartphones and social media are destroying children’s mental health; evidence of the catastrophic effects of increased screen-time is now overwhelming.” Zulke alarmerende uitspraken vragen erom kritisch te worden getoetst.
Dan blijkt dat de aanwijzingen voor ‘catastrofale effecten’ lang niet zo overweldigend zijn als voorstanders van een wettelijk verbod suggereren. Het zijn vaak de oudere leraren (en onderzoekers?) die moeite hebben met ICT-gebruik (inclusief smartphones) in de klas. Wanneer we naar individuele jongeren kijken, blijkt maar een kleine groep schadelijke effecten te ondervinden. Daarbij is de vraag of dat wordt veroorzaakt door mobieltjesgebruik of dat er al eerder sprake was van depressie of andere psychische klachten. Het is bovendien verstandig te overwegen dat als we mobieltjes in scholen verbieden, we de nieuwe generatie niet kunnen leren hoe ze er verantwoordelijk mee omgaan.
Lees verderEigenaarschap van leerlingen: waarom, hoe en in hoeverre?
Onze school (mavo, havo, vwo) is in beweging, met de invoering van een veertig minuten rooster dit schooljaar, voorgenomen flexuren naast de vaste lessen (met keuzemogelijkheden voor leerlingen) en coaching van leerlingen. Met deze veranderingen wordt vooral een versterking van eigenaarschap en zelfregulatie bij leerlingen beoogd, met betrekking tot hun leerproces.
Het zichtbaar -en bewust- maken van dat leerproces wordt daarbij gezien als belangrijk middel. Inzichten uit meta-analyses van John Hattie (2015) zijn hierbij leidend. Hiermee sluit onze school aan in een lange rij van scholen die een soortgelijke ontwikkeling doormaken.
Dit hele proces roept geregeld vragen en discussies op. In praktische zin, maar ook met betrekking tot de vraag welke visie op mens en onderwijs nou eigenlijk aan deze veranderingen ten grondslag ligt. Hoe maken we zorgvuldige keuzes? Ik schreef hierover een stuk voor onze school; deze bijdrage is een bewerking daarvan. Inspiratie daarbij komt vooral uit vier blogs die Piet van der Ploeg schreef over het thema eigenaarschap.
Het belangrijkste onderwijsboek van 2019: We Moeten Spelen
In We Moeten Spelen toont Rob Martens overtuigend aan dat kinderen en jongeren spel nodig hebben voor hun ontwikkeling naar volwassenheid en dat spelen en leren onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Spelen is leren en goed leren is spelen, is de centrale stelling.
Dit boek moet iedereen in het onderwijs, en ieder ander die met jonge mensen werkt, lezen.
Het grote Groeimindset-onderzoek
Een grootschalig onderzoek in de VS, The National Study of Learning Mindsets, dat afgelopen week in Nature verscheen, bevestigt wat we al eerder schreven. Toepassing van de methoden uit de mindset-theorie voor jongeren die onderpresteren of door allerlei oorzaken een (sociale) achterstand hebben, is absoluut aan te bevelen.
Lees verderReactie op Rob Martens, De mythe van directe instructie
Onderstaand commentaar publiceerde ik eerder op de Utrechtse Onderwijswetenschappen blog onder de titel: Directe instructie: Game, set and match. Ik heb de tekst ongewijzigd gelaten. In zijn opiniestuk “De mythe van directe instructie” op de blog van Utrechtse Onderwijswetenschappen, bekritiseert professor Rob Martens de methode van directe instructie en haar voorstanders. Martens richt zijn kritiek […]
Lees verder
Er zijn veel vlinders die ontkennen ooit rups geweest te zijn
Laatst werd ik geïnterviewd over de zoveelste moderne, progressieve, kindvriendelijke en vooral innovatieve onderwijsvorm. Vanzelfsprekend verafschuwt deze nieuwe aanpak het opdoen van kennis en vaardigheden omdat zoiets ouderwets is, afstompend is, op een slaafs fabrieksmodel gestoeld is en ten slotte geestdodend werkt. De nieuwe aanpak verheerlijkt het eigen initiatief van kinderen om zelf te bepalen […]
Lees verder
Hoe kijkt mijn juf naar mij?
In deze post, die eerder op Kleutergewijs verscheen, vergelijkt Johan de Wilde de blik van de fotograaf – in dit geval de beroemde Nederlandse fotografe Rineke Dijkstra – met die van een goede leraar: “Een goede leerkracht is als een fotograaf en ziet in de eerste plaats de persoon..” Dit is Almerisa. De enige echte, […]
Lees verder
2 augustus 2024 

Discussie