
Persoonsvorming is populair geworden in en rond het onderwijs; zó populair dat het ministerie van OCW zich geroepen voelt om te onderzoeken en te overleggen hoe het in wet- en regelgeving kan worden opgenomen als algemeen onderwijsdoel. Dat is onverstandig, denk ik: zowel persoonsvorming zelf als het voornemen om het vast te leggen en voor te schrijven. In drie blogs zal ik uitleggen waarom. Deze eerste aflevering concentreert zich op persoonswording en verantwoordelijkheid.
Piet van der Ploeg en Laurence Guérin Burgerschap in het MBO is onrechtvaardig. Om twee redenen: ten eerste moeten MBO-studenten langer dan hun leeftijdsgenoten wettelijk voorgeschreven burgerschapsonderwijs ondergaan; ten tweede doet de wet- en regelgeving over MBO-burgerschap geen recht aan de bijna-volwassenheid van de jongere studenten van 16 en 17, laat staan aan de volwassenheid […]

Van onderwijs mogen we verwachten dat het de leerling geen oordelen opdringt, maar de leerling leert om zelf te oordelenen om geïnformeerd en kritisch te oordelen. Van burgerschapsonderwijs mogen we hetzelfde verwachten. Juist van burgerschapsonderwijs, lijkt me. Toch bezondigt veel van dit onderwijs zich aan het opdringen van oordelen. Sprekend voorbeeld van wat vaak gebeurt, is […]

Onlangs zijn de Wet op het primair onderwijs en de Wet op het voortgezet onderwijs gewijzigd met het oog op aanscherping van de burgerschapsopdracht. De wijziging moest de opdracht verduidelijken. De formulering van 2006 zou te vrijblijvend of te vaag zijn geweest en scholen te weinig hebben noodzaakt en te weinig houvast hebben gegeven om […]
Wellicht kunnen learning-myth-busters en evidence-based-boosters mij verder helpen. Wat ik nooit goed begrepen heb van de effect sizes lijst van Hattie is dat zaak-kennis van de leraar (“teacher subject matter knowledge”) onbelangrijk is met het oog op leerling-prestaties (0.11). Zie de lijst onder. Vakinhoudelijke kennis van de leraar is enkel een fractie werkzamer dan achtergrondmuziek […]

Eigenaarschap is een buzzword in het onderwijs. Intussen is het in de praktijk even problematisch als populair. Het lastigst zijn de paradoxen van eigenaarschap. De paradoxen van eigenaarschap raken kernvragen van de pedagogiek. Ze vormen daarom bruikbare stof voor het oefenen van denken over onderwijs. Dit deel 4 bespreekt de relatie tussen eigenaarschap en neoliberalisme, waarbij ook het eigenaarschap van leraren aan de orde komt.

Eigenaarschap is een buzzword in het onderwijs. Intussen is het in de praktijk even problematisch als populair. Het lastigst zijn de paradoxen van eigenaarschap. De paradoxen van eigenaarschap raken kernvragen van de pedagogiek. Ze vormen daarom bruikbare stof voor het oefenen van denken over onderwijs.
In deel 3 nu vat ik de problemen van eigenaarschap van leerlingen samen in een korte reconstructie die kan helpen teksten, tools en praktijken kritisch te analyseren. Ter toelichting gebruik ik de reconstructie in het kritiseren van de “ontwikkelcirkel”, een instrument dat eigenaarschap van leerlingen heet te bevorderen, en van enkele uitspraken van Sjef Drummen, de man achter het Agora-onderwijs. Zijdelings komt de Self Determination Theory ter sprake.