22 oktober 2023 
Dit boek is niet zomaar een tekst over onderwijs, maar eerder een kunstwerk dat vraagt om een intuïtieve benadering. Net zoals de schilderijen van Marc Chagall moeilijk rationeel te analyseren zijn, is dit boek bedoeld om gevoelsmatig ervaren te worden. De vormgeving en inhoud weerspiegelen de kernboodschap: leren moet intrinsiek gemotiveerd, inspirerend en speels zijn.
Agora en de kern van leren
De auteurs, Sjef Drummen en Jan Fasen, benadrukken dat de essentie van Agora niet ligt in methodes of structuren, maar in het creëren van een omgeving waar leerlingen willen zijn. Intrinsieke motivatie is cruciaal voor diepgaand leren, zoals blijkt uit de zelfdeterminatie-theorie van Ryan & Deci. Mensen leren het best als ze zich vrij en veilig voelen, niet wanneer ze gedwongen worden.
Kritiek en de realiteit van Agora
Agora heeft veel kritiek gekregen, waarbij tegenstanders voorspelden dat de onderwijsvorm zou falen. Ze beweerden dat leerlingen geen basisvaardigheden zouden ontwikkelen en niet voorbereid zouden zijn op vervolgonderwijs. De praktijk heeft het tegendeel bewezen: inmiddels zijn er 30 Agora-scholen en presteren leerlingen goed. Onderwijskundigen zoals Monique Volman, Joseph Kessels en Jos Claessen ondersteunen dit met wetenschappelijke inzichten.
Vrijheid van onderwijs en de boodschap van het boek
Het boek daagt critici uit om het onderwijssysteem niet alleen met traditionele normen te beoordelen, maar open te staan voor vernieuwing. Het stelt dat leren niet puur cognitief is, maar een proces van nieuwsgierigheid, verbeelding en intrinsieke motivatie. De auteurs nodigen lezers uit om de onderwijsloopgraaf te verlaten en het boek te benaderen als een schilderij – intuïtief en onbevangen.
De essentie van Agora in één vraag
De kernboodschap van het boek wordt samengevat in een eenvoudige maar fundamentele vraag:
🔹 Waar denk je dat een kind beter leert – op een plek waar het wil zijn of op een plek waar het eigenlijk niet wil zijn?
Lezen
Fasen, J. & Drummen, S. (2023). Maak een kunstwerk van je leven.
Drummen, S. & Fasen, J. (2023). Je mag geen eisen stellen aan leerlingen. 10 jaar Agora in praktijk. Sjef Drummen & JaSan BV.
Kijken
In deze film van Jan Stap krijg je een goed beeld hoe Agora-onderwijs in de praktijk werkt. Rob Martens: “Gotnogantoe het zijn toch iedere keer weer de kinderen zelf die het veel beter dan wie dan ook kunnen uitleggen!”
Meer onderwijsfilms van Jan Stap https://vimeo.com/janstap/videos
Lees het volledige artikel op Wij-leren.nl via deze link: https://wij-leren.nl/bam_nieuw_boek_over_10_jaar_agora_onderwijs.php
Blogcollectief Onderzoek Onderwijs 
Een grandioos boek!
#petjeaf voor het doorzettingsvermogen van de Agora-pioniers en de bijdragen van de wetenschappers voor fundering van deze vernieuwende onderwijspraktijk. En alle Agorianen, alle betrokken leerkrachten leerlingen en ouders, van harte gefeliciteerd met 10 jaar Agora-onderwijs en veel succes voor de komende decennia.
LikeLike
Ik ben benieuwd naar het boek. Het filmpje maakt me enthousiast en een beetje verdrietig. Mijn dochter zou heel erg geprofiteerd kunnen hebben van Agora, maar indertijd was er alleen een Agoraschool in Roermond en dat was niet te doen vanuit Almere. Ik zag hoe haar zelfvertrouwen en haar enorme intrinsieke motivatie om te leren afnamen en ze faalangst ontwikkelde. Leraren vertelde dat zij in de klas liet zien dat ze alles begreep, maar op toetsen scoorde ze matig tot slecht. In een onderzoekje waar ik aan meewerkte vonden wij dat Assessment for Learning de intrinsieke motivatie positief beïnvloedde, volledig gemedieerd door verbondenheid en competentie uit de Selfdetermination Theory. Ook bij AfL gaat het erom leerlingen zelf te leren verantwoordelijkheid te nemen over hun eigen leerproces, niet vergelijken met de groep, maar met jezelf, toetsen met als doel het leerproces vooruit te helpen, etc.
Onderwijs moet het doel hebben mensen te ontwikkelen en ze daar de kans voor te geven en niet om ze in te delen in niveau’s en vervolgens kansen te onthouden.
LikeLike
Prachtig boek. Hier mijn recensie: https://www.michielverbeek.nl/berichten/tien-jaar-agora/
LikeLike