Stel een leraar beslist dat jij of je zoon of dochter niet slaagt, wat doe je dan? Ik hoop dat je vraagt waarom en wellicht hoop jij dan dat de lesgever een degelijke verklaring heeft waarom je een onvoldoende kreeg en je vervolgens tips geeft hoe het beter kan. Het is een positieve evolutie geweest de voorbije decennia zolang het niet doorslaat in juridisering.

Maar wat als algoritmes en vooral zelflerende algoritmes een rol beginnen spelen in het onderwijs? De voorbije weken is er al wel wat over te doen geweest in de UK, maar daar kan je het nog op uitzonderlijke omstandigheden, menselijke fout, enz gooien. Maar als we steeds vaker learning analytics gaan gebruiken en die een rol laten spelen in bijvoorbeeld de beoordeling van leerlingen of studenten, worden enkele vragen toch meer prangend.

Je zou kunnen zeggen dat dan leraren verplicht zijn als eindverantwoordelijke te weten hoe een dergelijk algoritme tot een aanbeveling komt, zeker als het eindbesluit bij hen ligt. Dan is er eerst de vraag of elke leraar dit kan of moet kunnen, het wordt al snel gespecialiseerd. En ja, ik vind dat leraren meer datageletterdheid mogen hebben, maar hoe lang is dat genoeg? Wat als we in het onderwijs een zelfde evolutie opgaan zoals bijvoorbeeld in de beurswereld met de systemen die gebruikt waarbij niemand echt weet hoe iets werkt, maar het werkt… zolang het werkt. (Dank Els Aerts voor het voorbeeld). We zijn wellicht nog ver weg van dergelijke instrumenten in onderwijs, maar toch…

We weten nu al dat algoritmes en zelflerende systemen biases of voorkeuren kunnen bevatten en dit ook vaak het geval is en ik ken zelf ondertussen concrete voorbeelden van dergelijke denkfouten in zogenaamde slimme onderwijsplatformen. Opvallend genoeg zijn de denkfouten vaak in het nadeel voor wie het al moeilijk heeft. De ironie is dat leraren vaak verweten wordt dat ze dergelijke voorkeuren onbewust zouden hebben, maar zij worden er ondertussen tenminste al regelmatig op aangesproken.

Ik denk zelf dat er dringend nood is aan een uitgebreid debat hierover met als resultaat duidelijk spelregels.
Of worden we liever allemaal Carol Beer?