Cognitieve Belasting Theorie: Leuker kunnen we het maken, en ook makkelijker

Ik lees op blogs en Twitter de laatste tijd van alles en nog wat over cognitieve belasting en de overgrote meerderheid daarvan valt in de categorie ‘De klok horen luiden maar niet weten waar de klepel hangt’. Trouwens, dit heb ik ook vaak meegemaakt bij het lezen van ‘wetenschappelijke’ artikelen daarover alsmede van presentatoren op wetenschappelijke conferenties. Deze blog is niet bedoeld om deze theorie te propageren maar is alleen een poging om uit te leggen waar de klepel hangt.

Ten eerste, Cognitieve Load Theory (CLT[1]) is een theorie – een geheel van hypothesen en verklaringen die onderling samenhangen over een verschijnsel – en niet een didactiek. CLT gaat over hoe onze geheugenfuncties worden belast tijdens het leren of tijdens het uitvoeren van (leer)activiteiten. CLT is gestoeld op hoe onze cognitieve architectuur werkt, namelijk dat informatie in de vorm van prikkels ons bereikt via een sensorisch apparaat (ook een geheugen) dat een deel van de informatie doorstuurt naar een korte termijn-/werkgeheugen dat heel klein is (en waar de prikkel ook snel van verdwijnt als je niets mee doet) en als alles goed gaat in schema’s opgeslagen wordt in een (bijna) ongelimiteerde langetermijngeheugen. CLT gaat vooral over het goed reguleren van wat er gebeurt in het werkgeheugen, namelijk dat de gelimiteerde ruimte in het werkgeheugen optimaal benut word voor het leren.

Geheugen

Ten tweede, er zijn drie soorten cognitieve belastingen namelijk:

  • Intrinsic (inherente) belasting: Belasting die inherent is aan de leertaak of het leermateriaal. Deze belasting wordt vooral bepaald door de complexiteit van wat er geleerd moet worden[let wel, het gaat NIET over de moeilijkheid daarvan al kunnen de twee samenhangen]. De complexiteit wordt bepaald door het aantal elementen die geleerd moeten worden en de interacties tussen de elementen. Leren van 20 afzonderlijke woorden in een vreemde taal, bijvoorbeeld, is minder complex dan het leren gebruiken van die 20 woorden in zinnen omdat in het eerste geval er weinig/geen interactie is tussen de elementen (de woorden) in het tweede veel (denk aan grammatica, syntaxis, enzovoorts). Natuurlijk wat complex is voor een noviet is minder of zelfs niet complex voor een expert.
  • Germane (nuttige) belasting: Belasting die het leren bevorderd en dus helpt bij het construeren van schemata en die schemata daarna te automatiseren. Het construeren van schemata gebeurt via inductie en elaboratie, het automatiseren via compilatie en versterken.
  • Extraneous (irrelevante) belasting: Cognitieve belasting die geen bijdrage levert aan het leren of die zelfs het leren belemmert. Dus onnodige belasting die schemavorming en ‑automatisatie in de weg staat. Extraneous cognitive load hangt niet met de leertaak samen en staat het leren in de weg.

Omdat intrinsieke belasting niet te beïnvloeden is behalve door minder complexe leertaken te geven, instructie die op CLT gebaseerd is (denk aan de Ten Steps to Complex Learning) maakt gebruik van een opvolging van taken die niet te veel intrinsieke belasting hebben, vermijdt vormen van instructie die irrelevante belasting toevoegen en maakt gebruik van vormen van instructie die het leren bevorderen.

CLT

Ten derde. het is een misverstand dat het hoogste doel van instructie o.b.v. CLT is het minimaliseren van alle belasting; dus het leren moeiteloos te maken. Het doel van het toepassen van CLT is het zorgen dat leren optimaal verloopt. Met andere woorden instructie gebaseerd op CLT zorgt  dat schema’s effectief en efficiënt gebouwd en geautomatiseerd worden. Vaak levert dit de nodige belasting op (denk aan het verwerven van hogere orde vaardigheden en het diep verwerken en –leren à la Craik, Lockhart, Tulving enzovoorts) maar belasting die de grenzen van ons werkgeheugen niet overschrijdt.

Met andere woorden, goed gebruik van cognitieve belasting theorie in instructie kan ons leren leuker en ook makkelijker maken.

Volg mij op Twitter @P_A_Kirschner

en voel je vrij deze blog te herbloggen

 

[1] Ik kies voor de Engelse term en afkorting om verwarring met de afkorting van computergebaseerde toeting (CBT) te vermijden

Paul A. Kirschner's avatar

Over Paul A. Kirschner

Nederlands: Paul A. Kirschner (1951) is Emeritus hoogleraar Onderwijspsychologie aan de Open Universiteit (Nederland), eredoctor (doctor honoris causa) aan Oulu University (Finland), Gastprofessor aan de Thomas More Hogeschool (België) en eigenaar van kirschner-ED. Hij was eerder Universiteitshoogleraar en hoogleraar Onderwijspsychologie aan de Open Universiteit, Visiting Professor Onderwijs met een leerstoel in Leren en Interactie in de Lerarenopleiding aan Oulu University, hoogleraar Onderwijswetenschappen aan de Universiteit Utrecht, hoogleraar Contact- en Afstandsonderwijs aan de Universiteit Maastricht en Visiting Professor aan de Open University of Catalonia (Spain). Hij is een internationaal erkende expert op zijn gebied met meer dan 350 wetenschappelijke publicaties. Hij heeft zitting gehad in de Onderwijsraad in de periode 2000-2004 en de Wetenschappelijk Technische Raad van SURF van 2009-2019. Hij is Fellow van de American Educational Research Association (NB de eerste Europeaan aan wie deze eer werd toegekend), de International Society of the Learning Sciences en de Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Science of the Royal Dutch Academy of Sciences (NIAS-KNAW). Hij was president van de International Society of the Learning Sciences in de periode 2010-2011. Hij is hoofdredacteur van de Journal of Computer Assisted Learning en commissioning editor van Computers in Human Behavior. Hij heeft veel boeken (mede)geschreven, o.a. Ten steps to complex learning (Routledge/Erlbaum), Op de Schouders van Reuzen en Wijze Lessen: Twaalf Bouwstenen voor Effectieve Didactiek (beiden gratis verkrijgbaar op het web), twee boeken over mythes in het onderwijs Jongens zijn Slimmer dan Meisjes XL en Juffen zijn Toffer dan Meesters (beiden ook in het Engels verschenen), Evidence Informed Learning Design, and How Learning Happens: Seminal Works in Educational Psychology and What They Mean in Practice. Hij schrift ook regelmatig voor Didactief (de kolom KirschnerKiest over wat docenten kunnen met wetenschappelijke resultaten). Hij wordt gezien als expert op veel gebieden en vooral het ontwerpen van effectief, efficiënt en bevredigend onderwijs, computerondersteund samenwerkend leren (CSCL), mediagebruik in het onderwijs en het verwerven van complex cognitieve vaardigheden. English: Paul A. Kirschner, dr.h.c. (1951) is Emeritus Professor Educational Psychology at the Open University of the Netherlands, Guest Professor at the Thomas More University of Applied Science in Mechelen, Belgium, Honorary Doctor (Doctor Honoris Causa) at the University of Oulu, Finland, and owner of kirschner-ED which carries out educational consultancy, masterclasses for teachers, school heads and educational policy makers, and keynotes/presentations at conferences and other educational get-togethers. He is a Research Fellow of the American Educational Research Association, the International Society of the Learning Sciences, and the Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Science. He is a past President (2010-2011) of the International Society of the Learning Sciences and former member of the Dutch Educational Council and the Scientific Technical Council of the Foundation for University Computing Facilities (SURF WTR). He is chief editor of Journal of Computer Assisted Learning and commissioning editor of Computers in Human Behavior. He has also published more than 350 scientific articles as well as many popular articles for teacher journals. As for books, he is co-author of How Learning Happens: Seminal Works in Educational Psychology, Evidence Informed Learning Design, Urban Myths about Learning and Education and More Urban Myths about Learning and Education as well as of the highly successful book Ten Steps to Complex Learning, and editor of two other books (Visualizing Argumentation and What we know about CSCL). He is seen as an expert in many areas and in particular the design of effective, efficient and enjoyable education, computer-supported collaborative learning (CSCL), media use in education, and the acquisition of complex cognitive skills.

9 Reacties naar “Cognitieve Belasting Theorie: Leuker kunnen we het maken, en ook makkelijker”

  1. Onbekend's avatar

    Dit is op X, Y of Einstein? herblogden reageerde:

    Een klein college van Paul waarmee hij orde op zaken wil stellen.

    Like

  2. Onbekend's avatar

    jammer van de taalfouten ( slordige vertalingen en dt-fout: belasting die het leren bevorderT)…

    Like

  3. Onbekend's avatar

    De vele taalfouten in dit artikel brachten te veel irrelevante belasting voor mij om de inhoud goed te kunnen opnemen. Dit mag toch wel geëdit worden.

    Like

Trackbacks/Pingbacks

  1. Cognitieve Belasting Theorie: Leuker kunnen we het maken, en ook makkelijker | Manuela Bazen-Steenkamp - 4 januari 2016

    […] Sourced through Scoop.it from: onderzoekonderwijs.net […]

    Like

  2. Cognitieve Belasting Theorie: Leuker kunnen we ... - 4 januari 2016

    […] Paul Kirschner: Ik lees op blogs en Twitter de laatste tijd van alles en nog wat over cognitieve belasting en de overgrote meerderheid daarvan valt in de categorie ‘De klok horen luiden maar niet weten waar de klepel hangt’. Trouwens, dit heb ik ook vaak meegemaakt bij het lezen van ‘wetenschappelijke’ artikelen daarover alsmede van presentatoren op wetenschappelijke conferenties. Deze blog is niet bedoeld om deze theorie te propageren maar is alleen een poging om uit te leggen waar de klepel hangt.  […]

    Like

  3. Cognitieve Belasting Theorie: Leuker kunnen we ... - 7 januari 2016

    […] Ik lees op blogs en Twitter de laatste tijd van alles en nog wat over cognitieve belasting en de overgrote meerderheid daarvan valt in de categorie ‘De klok horen luiden maar niet weten waar de kle…  […]

    Like

  4. Activerende werkvormen | Verwerf en verwerk kennis en vaardigheden actief - 15 mei 2017

    […] levert minder begrip op dan goede uitleg door een trainer. Zie hiervoor de Cognitive Load Theory (https://onderzoekonderwijs.net/2016/01/03/cognitieve-belasting-theorie-leuker-kunnen-we-het-maken-en&#8230😉 Als trainer ben je op zo’n moment een Bridge2learn: iemand die in staat is om complexe […]

    Like

Geef een reactie op Pedro Reactie annuleren