Workshop Verwondering tijdens researchED Amsterdam

Afgelopen zaterdag vond in Amsterdam de onderwijsconferentie researchED 2016 plaats, een initiatief van de Britse leraar en auteur Tom Bennett. Zes van de leden van dit blogcollectief gaven een lezing of workshop. Enkele daarvan worden binnenkort hier gepubliceerd. Hierbij mijn bijdrage.

Zo’n 250 leraren en onderzoekers kwamen op hun vrije zaterdag naar het Herman Wesselink College in Amstelveen en volgden daar bijna 30 inspirerende, prikkelende en uitdagende lezingen en workshops. Wie er niet bij was heeft zeker wat gemist. Maar er zijn al plannen voor een vervolg in 2017. De lijst van presentatoren van eerdere edities van researchED is indrukwekkend (zie hier), maar die van zaterdag was dat ook, met bijdragen van o.a. Jelle Jolles, Pedro De Bruyckere, René Kneyber, Monique Volman, Paul Kirschner, Alderik Visser.

researchED begon in 2013 en is in een paar jaar een wereldwijd success geworden. De doelstelling van researchED komt aardig overeen met die van ons blogcollectief Onderzoek Onderwijs:

a grass-roots, teacher-led project that aims to make teachers research-literate and pseudo-science proof.

Tom Bennett is de auteur van ‘Teacher Proof’ dat ik – hoewel Tom zegt dit boek nu te betreuren – zeer aanbeveel.

mijn workshop Verwondering

Uit het conferentieprogramma:

Verwondering – Leerlingen stellen hun eigen vragen

Op school gaat het te vaak over de antwoorden en te weinig over de vragen. Bovendien zijn dat zelden de antwoorden op vragen die leerlingen zelf hebben bedacht. Dat is niet alleen demotiverend, maar het doet ook te weinig een beroep op hun talenten. In deze workshop onderzoeken we hoe we onze leerlingen kunnen helpen betere vragen te stellen, waardoor ze autonoom, kritisch en creatief leren denken. We maken kennis met ‘mooie’ en Grote Vragen en proberen werkvormen die leerlingen stimuleren de juiste vragen – hun eigen vragen – te stellen. Daarnaast denken we na over manieren om een curriculum op te bouwen vanuit Grote Vragen.

De presentatie kun je hier bekijken

Grote_Vragen_ResearchEd2016_kort

In de presentatie introduceer ik de ‘Brandpuntmethode’, een bewerking van de ‘Question Focus’-methode die Dan Rothstein en Luz Santana beschrijven in hun boek ‘Make just one change’. De handout van die methode kun je hier downloaden. Brandpuntmethode

Vorige week ben ik met NL&T gestart met de module Klimaatverandering  de eerste lesuren gebruik ik om de leerlingen hun eigen vragen te laten bedenken aan de hand van de stelling

Als gevolg van de klimaatverandering hebben we geen koude winters meer.

Die stelling is bewust vaag en mogelijk onjuist om leerlingen te prikkelen kritische vragen te stellen, zoals:

Wanneer is er sprake van klimaatverandering?

Hoe bepalen we klimaatverandering?

Hoe betrouwbaar zijn de metingen waarmee we klimaatverandering vaststellen? Enz.

De Brandpuntmethode is bruikbaar in alle lessen waarbij je leerlingen diep wilt laten nadenken. Maar hij kan ook een handig hulpmiddel zijn voor lerarenteams bij de ontwikkeling van het curriculum en het opzetten van projecten.

Over Verwondering en Grote Vragen in de les schreef ik eerder hier.

referenties

Tom Bennett (2013). Teacher Proof: Why research in education doesn’t always mean what it claims, and what you can do about it. Routledge, 232 pag.

Dan Rothstein & Luz Santana, 2011. Make Just One Change: Teach Students to Ask Their Own Questions. Harvard Education Press, 184 pp.