24 maart 2017 
De werkdruk in het onderwijs is een veelbesproken onderwerp dat vaak wordt afgedaan als een kwestie van “beleving”, wat volgens de auteur onterecht is. Hoewel werkdruk inderdaad een subjectieve component heeft, is het wel degelijk meetbaar. De normjaartaak, geïntroduceerd in 1998 en de 40-urige werkweek sinds 2015, bieden een basis voor het berekenen van de werkdruk. In de praktijk blijkt echter dat leraren in het basisonderwijs gemiddeld 46,9 uur per week werken, wat neerkomt op structureel overwerken en onbetaalde arbeid.
Een rekenvoorbeeld toont aan dat de opslagfactor van 35% voor lesvoorbereiding en nakijkwerk tekortschiet. Dit leidt tot onvoldoende tijd om kwalitatief goed onderwijs te leveren. De politiek suggereert dat digitalisering kan helpen om de werkdruk te verminderen, maar zonder extra investeringen blijft dit een loze belofte.
Er is een dringende noodzaak om de opslagfactor te verhogen en werkdruk serieus te nemen als een meetbare realiteit. Door dit te combineren met betere salarisafspraken en kleinere klassen kan het beroep aantrekkelijker worden, wat ook het lerarentekort kan helpen oplossen. Het is tijd voor concrete maatregelen om de werkdruk daadwerkelijk aan te pakken.
Lees het volledige artikel op Wij-leren.nl via deze link: https://wij-leren.nl/werkdruk-beleving.php
Blogcollectief Onderzoek Onderwijs 
Instemmende groet,
LikeLike
Fantastisch beschreven. Dit roep ik ook steeds: de opslagfactor die men in het leven heeft geroepen klopt niet. Daarbinnen is niet te doen wat gevraagd wordt voor goed onderwijs aan onze leerlingen. Dus PO, we moeten in actie komen!
Komt bij dat ook de nijpende tekorten bij vervanging en reguliere invulling nog meer vraagt van leerkrachten (groepen verdelen, parttimers inzetten) en nog problematischer wordt voor goed onderwijs (leerlingen worden beziggehouden op dat moment).
Actie dus.
Passend onderwijs draagt niet bij aan het mogelijk maken van goed onderwijs als een leerkracht minimaal 20 uur per week dit zelf moet oplossen in zijn/haar groep.
Actie dus.
Bedankt voor dit heldere stuk!
LikeLike
Ach ja, die gemakzuchtige dooddoener om er maar vooral niets aan te hoeven doen. Wegkijkerij. En intussen loopt het lerarentekort op en merken groeiende aantallen oud-docenten dat ze in hun nieuwe baan de werkdruk heel anders ‘beleven’.
Het is zoals het (al jaren) is. Hoop ooit nog het tij te zien keren.
LikeGeliked door 1 persoon
Helemaal mee eens. Er wordt te vaak gewezen naar de mensen die goed presteren onder de heersende werkdruk. De bal wordt gelijk weer in je gezicht teruggekaatst als je klaagt over je werkdruk. Het is jouw beleving! Ik kan dat woord echt niet meer uitstaan. Vervolgens krijg je het advies om aan de niet klagende collega’s te vragen hoe zij hun werkzaamheden doen.
Het bijhouden van al je nascholingen en duurzame inzetbaarheidsuren is echt alleen maar een last.
Ik denk zelfs dat de burn-outcijfers nog hoger zijn dan geregistreerd staat. Ik ken meerdere mensen die zich niet hebben hoeven melden bij een bedrijfsarts en wat onder tafel even opgelost wordt door intern wat poppetjes te verschuiven.
Nu ik voor de tweede keer met een burn-out thuis zit ben ik niet meer teleurgesteld in mijn kunnen, maar zie ik het als opnemen van al mijn overuren van de afgelopen jaren.
Als alle mensen die overspannen of met een burn-out weer aan de slag zouden kunnen met voor iedere leerkracht een kleinere klas compenseert dat ook veel geld. Al die langdurige zieken kost ook erg veel.
LikeLike
Dank u wel. Dit is precies wat ik bedoelde voordat ik vorig jaar met een burn-out naar huis ging. Als je het probeerd uit te vieren in 40 uur dan loop je vast. Compenseren is niet of nauwelijks mogelijk. En dan moet het uit de lengte of de breedte komen.
LikeLike
Deze uiteenzetting vind ik zeer verhelderend voor alle mensen die idd nog steeds denken dat de leerkracht vlak na het vertrek van de leerling naar huis kan. Chapeau!!
Goed belicht dat het analyseren van toetsantwoorden een tijdrovende klus is evenals het bedenken en in praktijk brengen van vervolgstappen warmee de leerling wel de leerstof kan begrijpen.
LikeGeliked door 1 persoon
Niet alleen alles wat je beschrijft klopt, maar daarbij komt ook nog eens dat die normjaartaak ook op elke school anders is. Taken worden niet op elke school met evenveel uren gehonoreerd. Vind ik ook erg omhandig. Toen ik nog in loondienst werkte, was dat echt een doorn in mijn oog. Uren op papier waren veel minder dan daadwerkelijk nodig waren. Ik werk nu als freelancer en dat is veel overzichtelijker!
LikeLike
Zo is het!
LikeLike
Zo fijn, dat je precies dat verwoord, wat ik wel voel,maar niet kon bewijzen!
LikeLike
Helemaal mee eens. Dank voor je berekeningen. Tijd voor actie. Ik heb zelf voor de klas gestaan, maar ben uit pure ellende door de hoeveelheid werk onderwijsassistent geworden. Wat ik met liefde doe. Ik zie nog iedere dag hoeveel werk er ligt voor mijn collega’s (leerkrachten). Lastenverlichting zou ook kunnen door meer ondersteuning te bekostigen. Geef elke twee a drie klassen een eigen onderwijsassistent, die meedraait, ook in het nakijkwerk, invoerwerk etc.
LikeLike
Mooi verwoord. Beter kun je de spijker niet op de kop slaan!
Geen wonder dat er nog maar zo weinig mensen fulltime (kunnen) werken. Je wordt gesloopt als gevolg van de verkeerde berekeningen.
LikeLike
Wat is dit ontzettend waar!
LikeLike
Prima beschreven en dit moeten we blijven herhalen ook in onze eigen familie -en vriendenkring. Uiteindelijk zal een meerderheid gaan inzien hoe belangrijk en dankbaar ons werk kan zijn. En daar past voor elke professional een goed salaris en een normale werkdruk.
LikeLike
Geheel mee eens. Wij hebben onze onze eigen school opgericht met gemiddeld 10 leerlingen in een groep. Buiten alle ongezonde regelgeving van de overheid om. De kern is en blijft dat het om een brave beroepsgroep gaat die alles accepteert en niet in opstand komt.
Leraren zouden eerst en vooral exponenten van de maatschappijkritische pedagogiek moeten zijn. Maar dat zijn de meesten allesbehalve.
LikeLike
Een goed onderbouwd stuk. De hele ellende bestaat al tientallen jaren. Steeds wordt er weer om deze voor zichzelf sprekende feiten heengel*ld. Wat onderwijs betreft zal de politiek altijd voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten. Verandering kan alleen met keiharde actie worden afgedwongen. Ja, dat begint zelfs tot deze gefeminiseerde beroepsgroep door te dringen. Helaas worden de manifestaties toch weer voorzien van een hoog onbenulligheidsgehalte door bête lachjes, suffe dansjes en idiote hoedjes
Maar blijf hopen.
LikeLike
Je toont overtuigend aan dat er daadwerkelijk werkdruk is! En ik ben het helemaal met je eens dat daar wat aan kan en moet gebeuren. Maar ik ben bang dat de vele burn-outs niet komen door de werkdruk, maar toch door de werkdrukbeleving. Het gevoel aan duizend eisen te moeten voldoen, overal verstand van te moeten hebben, claimende en eisende ouders, enz., enz., zorgt voor een enorme mentale druk. En als de opslagfactor -terecht- verhoogd zou worden naar een fatsoenlijke waarde, zijn de werkdrukbeleving en de burn-outs er nog steeds, vrees ik. Dat maakt het tot zo’n ingewikkelde kwestie.
LikeLike
Een prima artikel…. toch nog een paar nuances m.b.t. de rekenvoorbeelden. De CAO verdeelt het werk inderdaad over ruim 41,3 werkweken. Echter de meeste basisscholen maken gemiddeld 38,85 werkweken (waarin lesgegeven wordt aan kinderen) per jaar. Dat maakt de berekening van het totale taakbeleid in de jaartaak (mits realistisch ingevuld geeft die toch het duidelijkst inzicht) minder scheef dan hier beschreven wordt. Op onze school gaan we voor een opslagfactor van 45% waar alleen de direct lesgebonden taken in zitten.
Verder ben ik het er helemaal mee eens dat de werkdruk (te) hoog is, en dat die niet zomaar op te lossen is door effectiever te vergaderen, allerlei professionaliseringsmogelijkheden te bieden of te stellen dat het alleen in de beleving zou zitten. Het zit m.i. vooral in de aard van het werk. De school is een dynamische omgeving, en meeste werk moet nu eenmaal gebeuren op en rond de dagen dat de leerlingen er zijn. Daarom zou klassenverkleining – of meer handen in de klas – de beste oplossing zijn. En moeten los van dit alles de salarissen omhoog om jonge mensen een marktconforme keuzemogelijkheid te bieden.
LikeLike
Beste Patrick,
Dank voor je reactie. De berekening van het overwerk zou je inderdaad over het aantal lesweken moeten/kunnen bedrekenen: 7 uur x 38,85. Maar dat maakt voor het totale taakbeleid niet uit. Ik ben uit gegaan van bijvoorbeeld een werkdag en laat zien dat het dan al niet past. Ook in andere artikelen en berekeningen ben ik uitgegaan van het totale taakbeleid, gebaseerd op het totaal aan uren (1659) ten op zichte van de lestaak (930 uur). Of die lesuren nu verspreid worden over meer of minder weken maakt niet uit. Voor veel leraren in die 40-urige werkweek verspreid over 41,3 weken realiteit, omdat werkgevers stellen dat je niet meer dan 40 uur per week werkt i.p.v. te stellen dat zij niet meer dan 40 uur per week werk mogen opdragen. Misschien ben ik duidelijker in het volgende stuk of misschien begrijp ik je berekening niet helemaal?
LikeLike
kleine toevoeging aan dit erg goed geschreven stuk: iedere leerkracht PO krijgt maar 90% van zijn werkfactor uitbetaald en krijgt daarvoor ca 4 wk verlof. van de 11 weken verlof zijn er dus al 4 zelf betaald!!!!!
LikeLike