De voorbije uren is er veel te doen geweest over de tweet van Elon Musk waarin hij een Britse duiker die kritiek op hem had een pedofiel noemde. Hoewel pijnlijk, is het interessanter om te kijken naar het artikel dat de directe aanleiding van de tweet was. Dit was namelijk dit opiniestuk van Zeynep Tufekci met de vraag wat Silicon Valley dan de duikers in Thailand zou kunnen leren:

The Silicon Valley model for doing things is a mix of can-do optimism, a faith that expertise in one domain can be transferred seamlessly to another and a preference for rapid, flashy, high-profile action. But what got the kids and their coach out of the cave was a different model: a slower, more methodical, more narrowly specialized approach to problems, one that has turned many risky enterprises into safe endeavors — commercial airline travel, for example, or rock climbing, both of which have extensive protocols and safety procedures that have taken years to develop.

This “safety culture” model is neither stilted nor uncreative. On the contrary, deep expertise, lengthy training and the ability to learn from experience (and to incorporate the lessons of those experiences into future practices) is a valuable form of ingenuity.

Het was niet het enige stuk dat verscheen de voorbije tijd rond de “Move fast and break things” mentaliteit in sectoren die misschien een andere benadering nodig hebben. De aanleiding was onder andere het mislukte experiment dat 600 miljoen doller kostte waarvan slechts een deel opgehoest werd door de Bill en Melinda Gates foundation maar dat wel door de filantropen aangestuurd werd. Het zorgde voor de vraag hoe deze gefortuneerde donoren ter verantwoording kunnen geroepen worden:

When foundation grants fail to achieve the objectives officials sought, philanthropists turn their backs, shrug, and walk away. Or try again. They have no responsibility to districts, individual schools, teachers, students and parents for hopes raised and dashed. Donors are beyond the reach of being fired or voted out of office. Yet as anyone knows from personal experience, admitting error is crucial to insights into a problem and, ultimately invention of better ways to solve it.

Persoonlijk heb ik wel schrik dat dit soort denken overslaat naar Vlaanderen en Nederland. Dergelijk denken zorgde er al voor dat ik vorig jaar deze post schreef. Zeker als onderwijs het minder goed doet, kan de drang om ‘onderwijs even op te lossen’ al snel ontstaan. Of beter: als het idee bestaat dat het onderwijs voor de eigen kinderen niet goed genoeg is (aka het mijn-dochter argument), kan de drang ontstaan voor iedereen het onderwijs aan te passen.

Opgelet: de voorbije jaren heb ik filantropische organisaties ontmoet die – vaak in de luwte – zeer mooi werk leveren. Maar nog maar zeer onlangs confronteerde ik een van de architecten van de Bill & Melinda Gates foundation met een van de mislukkingen waar hijzelf en Mark Zuckerberg bij betrokken waren. Hij wou het zelf geen mislukking noemen, het project had gewoon meer tijd nodig. Het is hetzelfde project dat in het stuk van Tufekci genoemd wordt en dat ondertussen 100 miljoen doller heeft gekost. Als tijd geld is, dan heeft het mijn inziens genoeg tijd gekost, maar dat is wellicht anders als je bij de rijkste mensen ter wereld hoort.

Hoe kan het beter? Een van de organisaties die het mijn inziens beter doen, zetten niet in op 1 of andere aanpak, willen zich ook niet op een bepaalde visie vastpinnen, maar steunen verschillende aanpakken zelfs vanuit verschillende visies die elk wel gebaseerd zijn op wetenschappelijke evidentie en belangrijk: eerst klein monitoren wat werkt en niet werkt in die precieze omstandigheden om te kijken waar dan in de toekomst verder op ingezet wordt en tegelijk ook monitoren of het vergroten van de schaal wel lukt. Je kan je dan nog vragen stellen bij het democratisch gehalte, maar de kans op breken is dan alvast kleiner dan de kans dat er effectief voor kinderen een verschil gemaakt wordt.