Het is een groot verhaal in Nederland: 354 leerlingen van de Maastrichtse VMBO-scholen te horen dat hun eindexamens afgekeurd zijn omdat de school er een warboel van heeft gemaakt.

De uitleg van de directeur:

“Het is geen rommeltje op de school omdat we enkel bezig zijn met het welzijn van onze leerlingen…” die nu in het slechtste geval hun eindjaar wel opnieuw moeten doen. https://t.co/CnrPNCh1ak

— Pedro De Bruyckere (@thebandb) June 23, 2018

Dit is erg, dit is heel erg. Concreet heeft minister Arie Slob op basis van de inspectie moeten beslissen dat deze kinderen niet kunnen slagen dit jaar. De verhalen die nu naar buiten komen over deze school zijn niet van de poes, met vakken die nooit gegeven werden, docententekorten, organisatorische rampen,…

Dat het slecht gaat op een school is erg, maar er zit elementen onder dit verhaal die alles nog veel pijnlijker maken.

Door schaalvergroting en fusies zijn quasi alle scholen in dat deel van Limburg onderdeel van dezelfde scholengroep LVO, geleid door een bestuursvoorzitter Postema die ook nog wel wat andere jobs te doen heeft:

Wie kan me uitleggen waar een bestuursvoorzitter van ruim dertig VO scholen in een krimpregio als Limburg de tijd vandaan haalt om ook nog eens Eerste Kamerlid en voorzitter van het Beneluxparlement (say what) te zijn. Ik.Snap.Het.Niet.

— Ronald Buitelaar (@RonaldBuitelaar) June 23, 2018

Het probleem is dat noch leerlingen, noch leerkrachten in feite kunnen ontsnappen. Je kan niet naar een andere school voor jouw richting gaan, of het moet naar België zijn. Je kan niet in een andere scholengroep werken, of je moet verhuizen. En dan ben je geneigd je mond te houden.

Dat is probleem 1, wat een gevaarlijke cocktail wordt als je probleem 2 er bij neemt. De scholengroep is zelf verantwoordelijk voor de kwaliteitscontrole. Dit is iets wat meer en meer opgang maakt in het onderwijs, ook bijvoorbeeld in het Vlaamse hoger onderwijs. De hogescholen en universiteiten monitoren zelf de kwaliteit van de opleidingen ter vervanging van de vroegere visitaties. Op instituut-niveau wordt wel nog controle gedaan.

Er kwamen wel klachten en na schijnbaar lang aandringen (zie NRC-artikel in een van de vorige links) is de school wel op de vingers getikt, maar kwaliteitscontrole door een organisatie die zijn zaken niet op orde heeft, is geen kwaliteitscontrole. Dat de directies de laatste tijd nogal moeten wisselen, doet daar ook geen goed aan.

Dat brengt ons bij probleem drie. Deze scholengroep had en heeft grote plannen rond innovatie, maar lijkt hierbij ondertussen het eigenlijke werk niet op orde te hebben.

In deze situatie lijken er enkel maar verliezers. De oproep en petitie om de leerlingen toch hun diploma te geven, kan de minister niet volgen. Het zou de diploma’s van alle andere kinderen onmiddellijk devalueren. De oproep van Postema om niet de kinderen maar de school te straffen, is mooi maar hypocriet wegens veel te laat. Zoals ik al eerder aangaf lijken de docenten hier ook vooral mee slachtoffer en ik heb extra te doen met de interimdirecteur die er pas werkt en dit allemaal op zijn bord krijgt.

Ondertussen zag ik op Twitter verschillende docenten die aanbieden een stuk van hun vakantie op te geven om de leerlingen te examineren om toch te kunnen slagen. Misschien zit hier een uitweg, maar juridisch zal het goed moeten worden uitgeplozen.

Maar het is vooral nu het moment bij uitstek om na te denken over schaalgrootte, kwaliteitsborging, lerarentekorten en te beseffen dat onderwijs een vak is. En dat geldt voor alle lagen in de structuur…