Van rangschikken groei je niet

Het artikel benadrukt het belang van formatief toetsen in het onderwijs en de verwarring die ontstaat over wat wel en niet formatief is. Formatieve toetsen zijn bedoeld om het leren te sturen door continue feedback te geven en leerlingen te helpen hun voortgang te begrijpen, terwijl summatieve toetsen aan het eind van een onderwijsperiode bedoeld zijn om te evalueren of leerdoelen zijn bereikt. Echter, toetsen die gericht zijn op het rangschikken van leerlingen, zoals gestandaardiseerde toetsen die vergelijken met een normgroep, vallen niet onder formatieve of summatieve toetsen. Deze toetsen zijn niet ontworpen om leren te verbeteren of onderwijs te evalueren, maar om leerlingen te selecteren en te rangschikken. Het artikel pleit ervoor om de focus te leggen op toetsen die direct bijdragen aan de groei van leerlingen en de kwaliteit van het onderwijs, en minder op toetsen die slechts een relatieve rangorde geven.

Lees het volledige artikel op Wij-leren.nl via deze link: https://wij-leren.nl/van-rangschikken-groei-je-niet.php

karenheij's avatar

Over karenheij

In 1988 ben ik afgestudeerd als toegepast taalkundige, gericht op toetsing van taalvaardigheid. Vanaf 1989 ben ik werkzaam geweest bij Bureau ICE waarvan de laatste 14 jaar als directeur. In die rol heb ik me bezig gehouden met alles wat met toetsing te maken heeft, van itemconstructie tot het bedenken van nieuwe vormen van toetsing en examinering, van het geven van trainingen tot het adviseren over beleid op het gebied van toetsing en examinering. Vanaf 1 april 2016 buig ik me als zelfstandig toetsexpert over de cultuur van toetsen in Nederland.

9 Reacties naar “Van rangschikken groei je niet”

  1. Onbekend's avatar

    Prima stuk, Karin.
    Een goede summatieve toets geeft aan of het doel behaald is. Voor de korte termijn dan.
    Als docent zou ik graag willen dat de toets een beklijvende waarde meet en me daar inzicht in geeft . Vooral bij kennistoetsen is het maar zeer de vraag of een behaalde toets -dus behaald doel- na bepaalde tijd nog steeds met hetzelfde resultaat behaald wordt. Binnen een leerlijn is dat een kleiner probleem dan binnen leerdoelen die op zich staan.

    Geliked door 1 persoon

  2. Onbekend's avatar

    Interessant! Wat ‘toetsen’ is wordt daardoor wel een steeds grotere vraag. Zijn er ook antwoorden? Als leerlingen een leerkracht een multimediaal leerbewijs toesturen, op welke wijze kan deze leerkracht dat filmpje dan beoordelen als een relevante vordering op een doorlopende leerlijn? Voor het maken van en beschikken over duidelijke en toepasselijke toetsingscriteria (rubrics) is in een drukke en zeer dynamische leeromgeving immers (nog)geen tijd en (nog) geen geld. Welke kansen en mogelijkheden ziet u? [vgl Ledoux e.a. meetinstrumenten voor sociale competenties, metacognitie en advanced skills, Kohnstamm Instituut 2013, Rapport 900]

    Like

  3. Onbekend's avatar

    Rake karakterschets, Karen! Rangschikken doen we al vanaf de middeleeuwen. Humanistische idee: prijs de besten, dat is beter dan fouten te bestraffen met de roede of met vernedering. Uitzicht op een prijs (prijsboek, prebende) werkt motiverend voor de betere leerlingen/studenten. Maar het is ook al eeuwen als nadeel gesignaleerd dat de overigen er allesbehalve door gemotiveerd raken.
    @ Theo Er is een eenvoudig alternatief: summatief toetsen op absolute norm, formatief toetsen gericht op betekenisvolle terugkoppeling naar leerling en leerkracht. Voorbeeld: de rekentoets bij examens zou een pure summatieve toets moeten zijn, waar vrijwel iedereen voor slaagt, met geringe verschillen tussen de kandidaten, dus ook met in beginsel een (klassieke) betrouwbaarheid die in essentie nul is. Prachtig om hierover te discussiëren met uitvoerders van die rekentoets (het Cito weigert de discussie aan te gaan).

    Like

  4. Onbekend's avatar

    Dag Karen

    ik wil je verhaal in je blogpost graag aannemen, maar…
    – ik mis een wetenschappelijke fundering voor je basisstelling: met name dat groepsgenormeerde’ proeven niet bijdragen tot ontwikkeling. En gaat dit over de ontwikkeling van de leerling of de onderwijspraktijk? Alleszins wat dat laatste betreft, zie ik wel veel ontwikkeling in mijn praktijk. (Als onderwijsinspecteur in Vlaanderen loop ik veel scholen binnen.)

    – Van Peteghem, P. en Van Hoof, J. (2002) vermelden in hun boek ‘Evaluatie op de Testbank’, Mechelen: Wolters-Plantyn dat evalueren het vergelijken is van prestaties met:
    – de eigen vorderingen: persoonsgericht: eerder formatief, (zie je verwijzing naar Hattie)
    – de vorderingen van anderen: groepsgenormeerd (op schoolniveau ontworpen door ontwikkelaars van leerlingvolgsystemen en onderwijsnetten)
    – de gestelde (finale) doelen: prestatiegericht genormeerd: (tussentijds) summatief.: dat vraagt inderdaad om een zorgvuldig toetsontwerp. (In Vlaanderen zijn er de parallelproeven, (parallel aan de officiële peilproeven) die geijkt zijn op de eindtermen – kerndoelen, maar die weinig gebruikt worden, helaas…

    Ik begrijp je betoog en denk dat de eerste en laatste vorm inderdaad de beste zijn, maar in praktijk wordt de tweede vorm ook vaak zinvol ingezet, dus in in die zin wil ik ook graag je bronnen kennen waaruit je afleidt dat de groepsgenormeerde niet zouden bijdragen tot de ontwikkeling van leerlingen, klasgroepen of scholen.

    Bart De Bie

    Like

  5. Onbekend's avatar

    Dit is op X, Y of Einstein? herblogden reageerde:

    Mooie nieuwe bijdrage op de collectieve OnderzoekOnderwijs-blog, waar zoals steeds ook de commentaren de moeite waard zijn om te lezen.

    Like

Trackbacks/Pingbacks

  1. Formatief toetsen en summatieve toetsen - O3PINIE BLOG - 29 september 2016

    […] groeien en ontwikkelen van leerlingen. Motivatie is daarbij essentieel. Tal van onderzoeken verder[2] beginnen de contouren duidelijk te worden van vormen van feedback die motivatie-verhogend werken: […]

    Like

  2. SLO bijeenkomst Toetsen om van te leren – 13 oktober 2016 | Jörgen van Remoortere - 14 oktober 2016

    […]  Lees hier het recente blog van Karen op Blogcollectief Onderzoek Onderwijs: Van rangschikken groei je niet. Leer je voor een toets of toets je om te leren. […]

    Like

  3. #Onderwijsvraag 9: Waarom geven we cijfers? - 20 oktober 2016

    […] Voordat we ingaan op de voordelen, nadelen en alternatieven van het geven van cijfers, geven we een korte toelichting op de manieren van toetsen en beoordelen waarbij cijfers een rol kunnen spelen. Karen Heij benoemd op het Blogcollectief Onderzoek Onderwijs drie soorten toetsen: […]

    Like

  4. #Onderwijsvraag 14: Waarom gaan we uit van een gemiddelde? - 13 januari 2017

    […] hoe je het doet ten opzichte van de ander. Zoals Karen Heij ook aangeeft in haar artikel ‘Van rangschikken groei je niet’, zijn veel op de norm gebaseerde en gestandaardiseerde toetsen bedoeld om leerlingen te […]

    Like

Geef een reactie op Ben Wilbrink (@benwilbrink) Reactie annuleren