Ik schreef deze blog in eerste instantie specifiek voor de Vlaamse situatie, maar de post werd opvallend vaak gelezen in Nederland en in #onderwijs2032-tijden is dit natuurlijk niet heel onlogisch.

Dus daarom deel ik de post ook graag hier.

Het debat over eindtermen zit nu in het Vlaamse parlement en op het gevaar af in herhaling te vallen, som ik nog even graag de drie redenen op waarom iets best in een officieel curriculum komt:

1. Iets is nodig in de huidige of toekomstige samenleving. Het eerste deel is makkelijk, die noden zijn duidelijk, het tweede is moeilijker, maar hier kan de derde reden helpen. Deze redenen vind je vooral via bevragingen zoals we in Vlaanderen en Nederland hebben gezien en ook lobbygroepen zijn rond deze redenen vaak zeer actief.
2. Wat willen we als samenleving meegeven/bewaren. Wat vaak vergeten wordt is dat onderwijs ook een conserverende taak heeft, dingen conserveren die we als samenleving belangrijk vinden. Stel je voor dat onze kinderen niet meer moeten leren wie Rubens is, dan verschijnt er binnen enkele jaren een enquête bij leerlingen waaruit blijkt dat ze de schilder effectief niet meer kennen en schreeuwt iedereen moord en brand. Hannah Arendt voegt bij deze conserverende taak wel een belangrijk inzicht toe: onderwijs moet conservatief zijn opdat de volgende generatie kan kiezen wat ze zelf wil bewaren (en op die manier progressie kan maken).
3. De derde reden komt spijtig genoeg het minst aan bod: welke kennis en vaardigheden heb je nodig om andere kennis en vaardigheden op te doen. Concreet: moeten we nog leren schrijven met de hand in een digitale wereld? Nuttig lijkt het niet, maar als we naar de wetenschap kijken is er wel degelijk een goede reden: het is een handige weg om een taal te leren. Misschien is dan wel schoonschrift niet meer nodig. Voor kunnen omgaan met veranderingen is blijkbaar een brede kennis handig, enz.

Onlosmakelijk aan curriculumdiscussies is ook de vraag wat de taak van onderwijs en wat de taak van de buitenwereld (ouders, bedrijfswereld,…) is. Deze discussie gaat, kort door de bocht gesteld, terug tot het ontstaan van het onderwijs. Scholen zijn in het leven geroepen om taken over te nemen waarvan de samenleving dacht dat ze én belangrijk waren én niet door ouders werden opgenomen. Het is dus ook aan de samenleving om te bepalen wie welke taak doet én welke taken belangrijk zijn.

En die samenleving? Die wordt vertegenwoordigd door het parlement…